زعفران از جمله محصولاتی است که مشتری باید تمام حواسش را در حین خرید جمع کند تا بهترین نوع را انتخاب کند. این درحالی است که «گلرنگ» و حتی ریشک ذرت شکل و ظاهری مشابه زعفران داشته و برخی از کاسبان سودجو، آن را به‌جای زعفران اصل به مشتری می‌فروشند.

تقلب های موجود در فروش زعفران

ـ رنگ کردن خامه زعفران با رنگ موجود در کلاله یا رنگ های شیمیایی سنتزی.

ـ اضافه کردن برخی مواد که از لحاظ ظاهری مشابه کلاله های زعفران است مانند گلرنگ.

ـ افزودن رنگ های مصنوعی به زعفران جهت افزایش قدرت رنگی آن.

در همین حال اعمال کم فروشی در وزن زعفران نیز از دیگر روش های تقلب است. اضافه کردن نمک و شکر به زعفران جهت افزایش جرم آن در این نوع تقلب وجود دارد. لذا یکی از راه های تشخیص زعفران اصل مزه کردن آن است که باید دارای طعم تلخ باشد، ولی اگر طعم آن شیرین یا شور باشد یعنی به آن نوعی نمک یا شکر اضافه کرده اند. 

با این حال در مجموع کسانی که این محصولات تقلبی را می فروشند، بسته بندی آنها فاقد مشخصات کامل و صحیح تولید کننده است. بنابراین به طور کلی توصیه می شود با وجود موارد زیاد تقلب در زعفران و تشخیص سخت آن برای عموم، حتما از زعفران هایی که دارای مجوز رسمی از اداره نظارت بر مواد غذایی بوده، تهیه کنید. بدیهی است که برای حصول اطمینان باید آرم پروانه ساخت را روی بسته بندی محصولات مشاهده کنید.

راه شناسایی زعفران تقلبی

تشخیص زعفران های اصلی از روی سرشاخه کلاله زعفران ساده ترین روش محسوب می شود، چراکه سرشاخه های کلاله زعفران سه شاخه و قسمت بالای آن شیپوری بوده که هرچه پایین تر می آید باریک تر می شود ضمن این که دارای مقداری طعم تند است، البته چنانچه زعفران ها پودرشده باشند فقط با دستگاه های آزمایشگاهی قابل تشخیص است. با این حال روش های دیگری نیز برای این امر وجود دارد.

روش اول: تفاوت ظاهری گیاهان: ریشک ذرت مستقیم، ولی پرچم زعفران انحنا دارد.

روش دوم: تکه های زعفران را روی شعله گاز قرار داده در این حالت زعفران خالص به رنگ بنفش یا نارنجی در می آید که به پتاسیم آن مربوط می شود. اما در مورد زعفران تقلبی رنگ زرد ایجاد می شود.

روش سوم: اگر تارهای زعفران را بین کاغذ کاهی (کاغذ روزنامه) بگذاریم و کمی فشار دهیم نباید لکه چربی باقی بگذارد. اگر چنین باشد به احتمال قوی آن زعفران تقلبی است.

نحوه نگهداری زعفران

زعفران بویژه بعد از آسیاب شدن باید دور از نور و رطوبت و در جام شیشه ای نگهداری شود، زیرا با توجه به این که اسانس (مواد معطر) زعفران قابل تبخیر شدن است در صورت نگهداری نامناسب، به مرور زمان اسانس آن تبخیر شده و از اثرات دارویی و طعم و مزه آن کاسته می شود و مرغوبیت آن از دست می رود.

یک توصیه بهداشتی

در زمان خرید زعفران به نوع بسته بندی و مشخصات درج شده روی بسته ها از جمله داشتن شماره پروانه ساخت و بهره برداری از وزارت بهداشت و درمان، تاریخ تولید و انقضا و آدرس کارخانه تولید کننده توجه کنید.